Page 142 - Izahname
P. 142

sırasıyla 10.591 ABD Doları, 9.456 ABD Doları ve 9.127 ABD Doları olarak gerçekleşm şt r. K ş  başına
                 düşen  gel rdek   değ ş kl kler,   nsanların  elektr k  harcamaları   ç n  ayırması  gereken  tutarı  etk lemekte
                                                                                 15
                 dolayısıyla elektr ğe olan genel taleb  de etk leyeb lmekted r (Kaynak: TÜİK ).
                 Buna karşılık, GSYİH ve k ş  başına düşen gel rdek  azalışa rağmen, enerj  p yasaları 31 Aralık 2018  le 31
                 Aralık 2020 tar hler  arasındak  dönem boyunca tutarlı büyüme serg lem şt r. Türk ye’dek  enerj  tüket m , bu
                 dönemde %7,7 yıllık b leş k büyüme oranında (“YBBO”) artış gösterm şt r. Türk ye’de elektr ğe olan talep,
                 31 Aralık 2018 tar h nde sona eren yıl  ç n %2,3 artmış, 31 Aralık 2019 ve 2020 tar hler nde sona eren yıllarda
                 sab t kalmıştır. Ş rket’ n satışları elektr ğe olan taleptek  dalgalanmalara paralel olarak değ şkenl k gösterm şt r
                                      16
                 (Kaynak: Dünya Bankası ).
                 Türk ye’de elektr k tüket m n n görecel  b r şek lde sürekl  artış göstermes n n sebepler nden b r , ülken n
                 yüksek  nüfus  artışıdır.  Bu  durum  Ş rket   ç n  büyüyen  b r  müşter   tabanına  sah p  olmasını  sağlamaktadır.
                 Türk ye'de k ş  başına elektr k taleb , 2010-2020 yılları arasında %29,18 YBBO  le d ğer OECD üyeler ne
                 kıyasla öneml  ölçüde artmıştır. Türk ye'de elektr k taleb  2018 yılında k ş  başına 3,8 m lyon MWh olarak
                 gerçekleşm şt r  ve  k ş   başına  8  m lyon  MWh  olan  OECD  ortalamasının  oldukça  altındadır.  Bu  durum,
                 Türk ye’de talepte yaşanacak büyüme  ç n hala potans yel olduğunu göstermekted r.

                 COVID-19 salgını, Türk ye'de elektr k taleb n  olumsuz etk lemes ne rağmen, Ş rket’ n santraller  her zamank
                 g b  faal yetler n  sürdürmüştür. Elektr k taleb nde meydana gelen düşüşler n, yen leneb l r enerj  santraller n n
                 mal yet avantajı neden yle Ş rket’ n santraller n n sürekl l ğ  üzer nde öneml  b r etk s  olmamıştır.

                 Demograf k faktörlere ek olarak, mevs msell k neden yle elektr k tüket m m ktarlarındak  değ ş kl k elektr ğe
                 olan taleb  etk lemekted r.
                 Yukarıda  bel rt len  makroekonom k  ve  demograf k  faktörlerden  herhang   b r ,  Ş rket  tarafından  üret len
                 elektr ğe  olan  taleb   etk leyeb l r.  Bu  durum,  Ş rket’ n  spot  elektr k  p yasasındak   elektr k  f yatlarını
                 etk leyecek olup, Ş rket’ n elde ett ğ  toplam gel r  etk leyecekt r.

                 Elektr k satış f yatları
                 Ş rket’ n kârlılığı ve büyüme potans yel , büyük ölçüde Ş rket’ n elektr k satışından elde ett ğ  gel re bağlıdır.
                 31 Aralık 2018, 2019 ve 2020 tar hler nde sona eren yıllar  ç n, Ş rket’ n elektr k satışlarının sırasıyla %88,
                 %89 ve %89’u YEKDEM kapsamında gerçekleşt rm ş olup sırasıyla %12, %11 ve %11’   se, spot elektr k
                 p yasasında gerçekleşt rm şt r.
                 Yen leneb l r Enerj  Kaynaklarını Destekleme Mekan zması (YEKDEM)

                 Ş rket tarafından üret len elektr ğ n satış f yatları, YEKDEM’den öneml  ölçüde etk lenmekted r. YEKDEM,
                 b r yen leneb l r enerj  santral n n ürett ğ  elektr ğ   şletmeye alınma tar h nden  t baren on yıl süreyle dolara
                 endeksl   sab t  b r  satış  f yatı  üzer nden  satmasına  olanak  tanımaktadır.  Mevcut YEKDEM  düzenlemeler
                 uyarınca YEKDEM’e tab  olab lmek  ç n  lg l  santral n 30 Haz ran 2021 tar h nden önce  şletmeye alınmış
                 olması gerekmekted r. Yen  YEKDEM teşv k  30 Ocak 2021 tar hl  Resm  Gazete’de yayınlanan 3453 sayılı
                 Cumhurbaşkanı Kararı  le yürürlüğe g rm şt r. Yen  YEKDEM teşv k f yatı 1 Temmuz 2021  le 31 Aralık 2025
                 tar hler  arasında  şletmeye g recek yen leneb l r enerj  üret m santraller   ç n uygulanacak olup Türk L rası
                 c ns nden ve üst l m t  ABD Doları c ns nden bel rlenm şt r. Yen  YEKDEM teşv k f yatları her üç ayda b r
                 enflasyon ve döv z kuru değ şkenl kler ne göre güncellenecekt r.

                 YEKDEM uyarınca, Ş rket’e elektr ğ n üret ld ğ  günden sonrak  günde spot elektr k p yasa f yatı (gün önces
                 f yatı) üzer nden ödenmekted r. Spot elektr k p yasa f yatının YEKDEM f yatından daha düşük olması hal nde,
                 aradak   fark  Ş rket hesabına günlük  kurlar üzer nden  dolar c ns nden  alacak  olarak  kayded lmekted r.  B r
                 takv m ayına a t alacaklar, b r sonrak  ayın 25’ nc  gününde satışın gerçekleşt ğ  günlerdek  TCMB tarafından
                 saat 15:30’da açıklanan ABD Doları alış kuru üzer nden Türk L rası karşılığı  le toplu olarak ödenmekted r.
                 Ayrıca  santral n  yapımında  yerl   aksamın  kullanılması  hal nde,  taban  YEKDEM  f yatına  ek  olarak
                 ödeneb lecek  bazı   lave  teşv kler  de  sunulmaktadır.  Bu   lave  teşv k,  santral n   şletmeye  g rme  tar h nden
                  t baren beş yıl süreyle geçerl  olmaktadır. Aşağıdak  tablo, yen leneb l r enerj  kaynak türüne göre uygulanan
                 güncel m n mum YEKDEM f yatlarını göstermekted r.




                 15  TÜİK’in veri portalı olan https://data.tuik.gov.tr/ adresindeki istatistik veri portalından alınmıştır.
                 16  Dünya Bankası’nın veri portalı olan https://databank.worldbank.org/home.aspx adresindeki veri portalından alınmıştır.


                                                                                                           142
   137   138   139   140   141   142   143   144   145   146   147