Page 62 - Izahname

bölgesindeki dağıtım sistemlerinin işletme hakkını elinde bulundurmaktadır. Bu kapsamda 2008 ile 2013
yılları arasındaki dönemde 21 tane dağıtım şirketi işletme hakkının devredilmesi yoluyla özelleştirilmiştir. İşbu
İzahname’nin hazırlandığı tarih itibarıyla, söz konusu 21 bölge özel sektörde yer alan şirketlerce işletilmekte
olup, TEDAŞ dağıtım şebekesi varlıklarının mülkiyetini elinde bulundurmaktadır.
Dağıtım ve perakende satış faaliyetleri bu faaliyetlerin 2013 yılında ayrılmasından önce de aynı şirketler
tarafından gerçekleştirilmekteydi. Ayrışma sonucunda her bir dağıtım bölgesindeki dağıtım şirketi bölünmüş
ve perakende satış faaliyetlerini yürütmek amacıyla perakende satış şirketi kurularak bu faaliyeti devralmıştır.
Bu ayrışma süreci sonucunda her bir bölgede bir dağıtım ve bir görevli tedarik şirketinin bulunduğu yapıya
erişilmiştir. Görevli tedarik şirketleri, diğer tedarik şirketlerinden farklı olarak, elektriği kendi bölgelerindeki
serbest olmayan tüketicilere satma ve kendi bölgesindeki herhangi bir tüketici için son kaynak tedarikçi olarak
hareket etmekle yükümlüdür. Elektrik Piyasası Kanunu’na göre dağıtım şirketleri başlıca şu hususlardan
sorumludur:
 dağıtım şebekesinin işletilmesi ve bakımı;

 (şebeke yatırımları, sayaç okuma yatırımları, şebeke yönetim yatırımları, çevre güvenliği ve diğer
zorunlu yatırımlar ile bu yatırımlara ilişkin diğer harcamalar dahil olmak üzere) EPDK tarafından
onaylanan talep tahminleri doğrultusunda yatırım planlarının hazırlanması ve EPDK onayına sunulması,
gerekli iyileştirme ve kapasite artırımı yatırımlarının yapılması ve yeni dağıtım tesislerinin inşa
edilmesi;
 dağıtım şebekesindeki kaçak kullanımların ve kayıpların azaltılması;
 dağıtım gerilim seviyesinde bağlanan tüketici sayaçlarının kurulması, işletilmesi ve bakımı;

 genel aydınlatma sağlanması ve ölçüm sistemlerinin kurulması ve işletilmesi; sayaçların okunması ve
dağıtım sistemi kullanıcılarının endekslerinin ve tüketim miktarlarının EPİAŞ tarafından yönetilen
piyasa yönetim sistemine yüklenmesi;
 genel aydınlatma ve dağıtım sistemlerindeki kayıp kaçakları karşılamak üzere elektrik satın alınması ve
aydınlatma tesislerinden kaynaklanan fazla enerjinin satılması;

 yan hizmetlerin sağlanması; ve
 dağıtım lisansında belirtilen alanlar için talep tahmini yapılması ve bu tahminlerin EPDK onayından
sonra TEİAŞ’a bildirilmesi.

Toptan ve Perakende Satış Faaliyetleri
Elektrik Piyasası Kanunu’nda “toptan satış”, elektrik enerjisinin tekrar satışı amacıyla gerçekleştirilecek satış
olarak tanımlanmıştır. İşbu İzahname’nin hazırlandığı tarih itibarıyla, elektrik enerjisinin toptan satışı
faaliyetleri bir kamu kurumu olan EÜAŞ, tedarik şirketleri ve özel üretim şirketleri tarafından yürütülmektedir.
EÜAŞ, serbest olmayan tüketici sınıfındaki müşterileri için görevli tedarik şirketlerine ve kayıp kaçak ikamesi
ve genel aydınlatma ihtiyaçları için dağıtım şirketlerine elektrik satmaktadır. EÜAŞ ayrıca yerli linyit
santrallerinin ürettiği elektriği satın almaktadır.
Elektrik Piyasası Kanunu’nda “perakende satış”, elektrik enerjisinin nihai kullanıcılara satışı olarak
tanımlanmıştır. 31 Aralık 2020 tarihi itibarıyla perakende satış piyasasında 21 görevli perakende satış şirketi
ve 195 özel sektör perakende satış şirketi faaliyet göstermektedir. Görevli tedarik şirketleri, kendi ilgili
bölgelerinde dağıtım şirketlerinin bölünmesi sonucunda kurulmuştur.
Son kullanıcılar “serbest tüketici” ve “serbest olmayan tüketici” olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Serbest
tüketiciler, elektriği EPDK tarafından belirlenen limitlerden daha fazla miktarlarda tüketen müşterileri ifade
etmektedir. Serbest tüketiciler piyasada faaliyet gösteren görevli tedarik şirketlerinden veya özel tedarik
şirketlerinden dilediklerini seçme hakkına sahiptir. Serbest olmayan tüketici sınıfındaki müşteriler ise EPDK
tarafından belirlenen limitlerin altında elektrik tüketen müşterilerdir. Serbest olmayan tüketici sınıfındaki
müşterilerin elektriği kendi bölgelerindeki görevli tedarik şirketinden satın alması zorunludur.
Elektrik Piyasası Kanunu uyarınca toptan ve perakende satış faaliyetleri elektrik üretim şirketleri ve tedarik
lisansına sahip görevli tedarik şirketleri ve özel tedarik şirketleri tarafından gerçekleştirilebilir. Özel tedarik
şirketleri herhangi bir coğrafi sınırlama olmaksızın serbest tüketiciler için toptan veya perakende satış
faaliyetlerinde bulunabilmektedir. EPDK’nın ve ETKB’nın onayına tabi olarak tedarik şirketleri, uygun

62