Page 59 - Izahname

maliyetli ve çevreyle uyumlu elektrik temini sağlamak için piyasayı izlemek ve denetlemektir. Elektrik
Piyasası Kanunu’nun yanı sıra EPDK ayrıntılı kurallar ve yönergeler sağlamak üzere ikincil mevzuatlar
çıkarmıştır. EPDK ayrıca piyasanın işleyişi ve piyasa katılımcılarının faaliyetleri konusunda yol gösterici
nitelik taşıyan kararlar da almaktadır.
Birlikte ele alındığında Elektrik Piyasası Kanunu, Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği, Elektrik Piyasası
Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliği ve Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği, üretim
lisansına sahip olan şirketlerin görev ve sorumluluklarını kapsamaktadır. Elektrik piyasası faaliyetleri EPDK
tarafından düzenlenmekte ve denetlenmektedir. Elektrik piyasasındaki tüm katılımcıların gerçekleştirdikleri
her bir piyasa faaliyeti için ve elektrik üretim faaliyetleriyle ilgili olarak da üretim tesislerinin her biri için
EPDK’dan lisans alması zorunludur. EPDK’nın sorumlulukları şunlardır:

 lisans vermek ve yenilemek;
 ikincil mevzuatı hazırlamak, değiştirmek ve uygulamak;
 lisans sahiplerini denetlemek;
 (her biri aşağıda tanımlanan) serbest tüketici ile serbest olmayan tüketici arasındaki sınırı belirlemek
için kullanılan eşikleri tespit etmek;
 ulusal tarifeleri hazırlamak, değiştirmek ve uygulamak;
 piyasa faaliyetlerinin Elektrik Piyasası Kanunu’na uygun olarak yürütülmesini sağlamak;

 kanunların, yönetmeliklerin veya lisans hükümlerinin ihlali durumunda lisans sahiplerine yaptırım
uygulamak;
 piyasa performansını izleyerek performans standartları tesis etmek; ve

 dağıtım şirketlerinin yatırım planlarını onaylamak, gerektiğinde bu planları revize etmek ve onaylanan
yatırım planlarının uygulanmasını denetlemek.
Elektrik Piyasası Faaliyetleri

Elektrik Piyasası Kanunu’nda piyasaya yol gösteren genel ilkeler belirlenmiş ve her bir piyasa faaliyetiyle
ilgili hak ve yükümlülükler tespit edilmiştir. Elektrik piyasası faaliyetleri (i) üretim, (ii) iletim, (iii) toptan
satış, (iv) dağıtım, (v) perakende satış, (vi) ithalat (vii) ihracat ve (viii) piyasa işletim faaliyetlerinden
oluşmaktadır. EPDK kendi takdirine göre en az 10 yıllık ve en fazla 49 yıllık süreyle elektrik piyasası lisansları
vermektedir.
Üretim Faaliyetleri
Elektrik Piyasası Kanunu’nda “üretim”, enerji kaynaklarının elektrik üretim tesislerinde elektrik enerjisine
dönüştürülmesi şeklinde tanımlanmıştır. Türk elektrik enerjisi üretimi piyasası, EÜAŞ ve birçok özel
yatırımcının faaliyet gösterdiği parçalı bir yapı arz etmektedir. Elektrik Piyasası Kanunu’yla üretim lisansı için
bir önlisans mekanizması dahil olmak üzere bir lisans süreci uygulamaya konulmuştur. Özel sektördeki üretim
lisansına sahip kuruluşların yanı sıra bir kamu kuruluşu olarak üretim lisansına sahip EÜAŞ, bağlı şirketleriyle
birlikte elektrik enerjisi üretimi faaliyeti göstermektedir. Bağlı ortaklıkları ile birlikte toplam 21.419 MW
(termik ve hidroelektrik santraller) kurulu güce sahip EÜAŞ, 31 Aralık 2020 itibarıyla Türkiye’nin toplam
kurulu üretim kapasitesinin yaklaşık %22,3’ünü temsil etmektedir. Ayrıca EÜAŞ’a ait termik santrallerin ve
küçük ölçekli HES’lerin özelleştirme süreci devam etmektedir.
Kojenerasyon tesisleri ve toplam kurulu kapasitesi 5 MW’den az olan elektrik üretim tesisleri gibi belirli sınırlı
istisnalar haricinde, enerji piyasasında elektrik üretmek isteyen şirketlerin her tesis için EPDK’dan önlisans ve
ardından üretim lisansı alması zorunludur. Üretim lisansları EPDK tarafından en fazla 49 yıllığına
verilebilmektedir.
Bir üretim lisansına sahip şirket, elektrik üretim tesisinde üretilen elektriği veya kapasiteyi tedarik şirketlerine,
EPİAŞ üzerinden gün öncesi ve gün içi gibi piyasalara veya elektrik piyasasında faaliyet gösteren serbest
tüketicilere satabilmektedir.
İletim Faaliyetleri
Elektrik Piyasası Kanunu’nda “iletim”, elektrik enerjisinin gerilim seviyesi 36 Kv’ın üzerinde olan hatlar
üzerinden nakli olarak tanımlanmıştır. Türkiye’deki elektrik iletim varlıkları kamuya ait tekel niteliğindeki

59